Derleyen: Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr – Google Haritalar’ın ‘Street View’ yani sokakları dolaşan Google aracının 360 derece imaj sağlayan kameralarıyla çektiği imgeler, herkes tarafından incelenebiliyor. Neredeyse girmediği sokak kalmayan Google aracının kadrajına bazen yaşanan trafik kazaları da yakalanabiliyor. Üstelik Google kameralarına yakalanan tek şey kazalar da değil. Kadraja girenler ortasında yıllarca izi sürülen hatalılar da var. Peki polise yakalanmayan azılı hatalılar nasıl oluyor da Google’dan kaçamıyor ya da 20 yıl boyunca çözülememiş belgeler, Google Maps sayesinde çözülebiliyor? Polisten kaçsa da ‘zamanın en gelişmiş sistemlerinden’ kaçamayan suçluları yakalatan Google imajları, 22 yıldır kayıp olan pak bir adamın bulunmasını da sağladı!
Aynı yerde 2022’de çekilen manzara (solda), Gioacchino Gammino’nun yakalanmasını sağlayan 2018 imgeleri (sağda)
İTALYA’NIN EN HATALISI MANAVDA GOOGLE’A YAKALANDI
Street View ya da Google Earth yalnızca çevreyi görmek için değil, cürüm hadiselerini çözmek için dahi kullanılıyor. Bunlardan en dikkat cazibeli olan İtalyan cürüm makinesi Gioacchino Gammino’nun yakalanmasıydı. Gammino cinayetten hatalı bulunmuş ve Google’a yakalanmadan 20 yıl evvel hapishaneden kaçmıştı. İspanya’ya gidip İtalyan polisine izini kaybettiren ve yaşadığı 60 yıla onca hata sığdıran Gammino, bir kasabada ismi El Huerto de Manu yani Manu’nun Bahçesi manasına gelen butik bir restoran açtı. Restoranının önünden 2018’de geçen Google arabası ise cürüm makinesinin sonunu hazırlıyordu. Tutuklandığı 17 Aralık 2022’ye kadar İspanya’da kaçak yaşayan Gaminno Google kameralarının kadrajına girerek, farkında olmadan yakayı ele vermişti. Dedektiflerin dikkatini çeken imajlardaki adamın Gammino olduğuna dair haklı kuşkular, yakınlardaki Manu’s Kitchen isimli restoranı araştırıldığında daha da arttı. Gammino’nun yeri tespit edilmiş ve artık yakalanmasına ramak kalmıştı.Yakalandığında söylediği birinci kelamlar ise yalnızca kendisini değil, ailesini ve polisi de şaşırtmak üzereydi.
Gammino, Sicilya’nın Agrigento kentindeki bir mafya klanının kesimiydi, cinayet ve uyuşturucu kaçakçılığı da dahil olmak üzere çeşitli cürümlerden karar giymişti. Yaptığı her şeye ve 20 yıldır köşe bucak aranmasına karşın yakalandığına çok şaşıran adam polis gruplarına, “Son 10 yıldır ailemi bile aramadım” demişti. Gammino polis grupları tarafından alınıp İtalya’ya geri götürüldü ve burada cinayet cürmünden ömür uzunluğu çıkamayacağı parmaklıklar arkasına gönderildi. O güne dek İtalya İçişleri Bakanlığı tarafından ülkenin en çok aranan firarileri ortasında listelenen Gammino, 2002 yılında Roma’daki hapishaneden kaçıp 2018’de Google kameralarına yakalandı. Lakin gruplar onu 2020’de fark etti ve dedektiflerin 2 yıl süren araştırmaları sonucu adalete teslim edildi.
KAYIP ADAM 22 YILDIR OTOMOBİLİYLE GÖLDEYMİŞ!
William Moldt’un 7 Kasım 1997’de Florida’nın Lantana kentinde kaybolduğuna dair ihbar polise ulaştığında 22 yıl sürecek arama çalışması başlatıldı. Gece dışarı çıktıktan sonra konutuna dönmeyen 40 yaşındaki adam, tıpkı akşam saat 21.30’da kız arkadaşını arayarak kısa mühlet sonra meskene döneceğini söylemişti. Bu telefon üzerine genç adamın başına gelenlerle ilgili pek çok soru işareti oluşmuş, kaçırıldığı, cinayet kurbanı olduğu ihtimalleri değerlendirilmişti. Lakin bu ihtimallerin hiçbirinin gerçekte olanlarla uzaktan yakından ilgisi yoktu. Çünkü Moldt, şanssız bir kaza geçirmiş ve otomobiliyle 22 yıl sonra cansız vücudunun çıkarılacağı gölete uçmuştu. Ağustos 2019’da, ihbardan 22 yıl sonra, Florida’nın Wellington kentindeki ‘Grand Isles’ mahallesinin eski bir sakini, Google Earth’te eski konutuna bakarken, yakınlarda bulunan gölette bir şey fark etti. Manzarayı yaklaştırıp birkaç kere baktığında gölün kıyısına yakın bir noktada, suyun altındaki beyaz otomobil dikkatini çekti. Mahallenin eski sakini çabucak en yakın konutta bulunanlarla irtibata geçmiş ve göldekinin hakikaten bir otomobil olup olmayacağının denetim edilmesini sağlamıştı.
Evin yeni sahibi Barry Fay, gölün üzerinde drone uçurarak, suyun içinde beyaz bir otomobilin gizli olduğunu doğruladı. Fay, Palm Beach İlçe Şerif Ofisi’ni arayarak durumu ihbar etti. Beyaz aracı sudan çıkardıklarında, uzun bir müddettir suda olduğu anlaşılıyordu. Aracın kapılarını açtıklarında karşılaştıkları ise 22 yıldır orada olan Moldt’un iskeletiydi. ABD’deki çözülememiş davaların yer aldığı çevrimiçi data tabanı ‘Charley Project’in raporuna nazaran, davanın tahminen de en ürpertici ve acı verici yanı, aracın 2007’den bu yana Google Earth’te görünüyor olmasıydı. Her şeye karşın Moldt’un bulunması için birinin imgelerdeki ayrıntısı fark etmesi için 12 yıl daha geçmesi gerekti. Şerif ofisi 2019’da BBC’ye yaptığı açıklamada Moldt’un büyük ihtimalle aracının denetimini kaybettiğini ve gölete girdiği kaydedildi. Fakat görgü şahitleri, gece kulübünden ayrılırken Moldt’un sarhoş görünmediğini söylüyordu. Polis sözcüsü Teri Barbera’nın dikkat çeken açıklaması ise şöyleydi: “Bildiğimiz tek şey, Moldt’un yeryüzünden kaybolduğu ve artık keşfedildiği.”
3 OLAY DAHA GOOGLE SAYESİNDE ÇÖZÜLDÜ
Google manzaraları sayesinde pek çok hatalı yakayı ele verdi. Onlardan biri olan bir bisiklet hırsızı ise hiçbir gözden kaçmayacak 500’den fazla bisikleti bir malikânenin bahçesine yığmıştı. Oxford’da yaşayan 54 yaşındaki adamın hırsızlığının ortaya çıkmasıyla yapılan en manidar soru ise ‘Komşular bu bisiklet dağını garip bulmadı mı?’ olmuştu. Aynı yıllarda ABD polisi, Google Earth uydu imajlarını kullanarak bir uyuşturucu çiftçisinin yasadışı esrar bitkisi yetiştirdiğini tespit etti. Oregon’daki yetkililer, Haziran 2013’te alınan uydu imgelerini doğrulamak için bir uçak kullandı. Yapılan araştırmalar sonucu, düzinelerce bitkinin düzgün sıralar halinde ekili olduğu toprakta Curtis Croft’un, tıbbi maksatlar için yasa gereği çoğaltmasına müsaade verilenden üç kat daha fazla bitki yetiştirdiği doğrulandı. Yetkililere nazaran, Croft’un 30 olgun bitkiye denk gelecek kadar kenevir yetiştirmek için müsaadesinin olduğu fakat polis baskını sonucu 94 bitkinin ele geçirildiği belirlendi. Farklı olanın ise Google Earth’ten alınan uydu imajlarının uyuşturucu çiftliklerini bulmak için kullanılması için birinci kullanılmıyor olmasıydı. 2009’da İsviçreli yetkililer, bu fiyatsız hizmetten aldıkları uydu fotoğraflarını kullanarak mısır tarlasının içinde gizli, 7 bin 500 metrekarelik büyük bir esrar plantasyonunu tespit etti.
2008’in eylül ayında 14 yaşındaki bir çocuk Hollanda’daki Groningen’de bisiklet sürerken 2 adamın soygununa uğradı. Çocuğun cep telefonunu ve 141 sterlini yani 6 bin lirası onu pusuya düşüren hırsızların eline geçti. Hırsızlar çocuğun bisikletini de çalmıştı. Polisler başta bir iz bulamasa da 6 ay sonra yayınlanan Google aracının kayıtlarını inceleyen çocuk soygun anının da görüntülendiğini fark etti. Yetkililer ihbar üzerine Google ile irtibata geçti ve bulanıklaştırılmış yüzleri açığa çıkardı. Soyguncular ise 24 yaşındaki 2 ikizlerdi.